Spadek

Śmierć bliskiej osoby, do większości z nas traumatyczne i bolesne przeżycie. Trudno w takich chwilach myśleć o kwestiach finansowych. Tymczasem w niektórych sytuacjach, sprawne uporządkowanie kwestii spadkowych po zmarłym pozwala uniknąć wielu nieprzyjemnych konsekwencji. Nie zawsze bowiem spadek oznacza wyłącznie aktywa, czyli pieniądze, nieruchomości lub inne wartościowe przedmioty.

Spadek a długi

Bardzo często potencjalni spadkobiercy nie zdają sobie do końca sprawy z tego, co wchodzi w skład spadku. Szczególnie wówczas, gdy zmarły nie pozostawił po sobie żadnego testamentu lub instrukcji dla najbliższych na wypadek swojej śmierci. W takiej sytuacji dopiero postępowanie spadkowe pozwala poznać sytuację finansową zmarłego. Może mieć ono formę spotkania u notariusza lub postępowanie przed sądem rejonowym, właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego. Postępowanie spadkowe obejmuje ustalenie kręgu spadkobierców, jeżeli nie został sporządzony testament, a także tego, co wchodzi w skład spadku. Zdarza się, że już samo ustalenie kręgu spadkobierców jest problematyczne, szczególnie wówczas gdy nie były od lat prowadzone żadne postępowania spadkowe. Jak już wspomnieliśmy, do spadku mogą zaliczać się także pasywa, czyli tzw. długi spadkowe. Istnieją dwa sposoby przyjęcia spadku – wprost oraz z dobrodziejstwem inwentarza. Proste przyjęcie spadku oznacza w praktyce nieograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe. Przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza pozwala tę odpowiedzialność częściowo ograniczyć. Postępowanie spadkowe, to tak naprawdę ostatni moment, kiedy może zostać przeprowadzona rzetelna analiza długów spadkowych.

Spadek – co z wierzycielami?

Nawet przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie oznacza, że długi zmarłego zostają automatycznie anulowane. Taka sytuacja prowadziłaby do pokrzywdzenia wierzycieli i zamknęłaby im drogę do jakiejkolwiek możliwości windykacji należności. Niemniej jednak w tej sytuacji, długi zostają ograniczone do wartości spadku. Jeżeli zatem wartość spadku wynosi 0 zł, to również odpowiedzialność spadkobiercy będzie równa 0 zł. Wówczas postępowanie windykacyjne nie będzie mogło odbywać się z wartości spadku, ponieważ tego de facto nie będzie. Należy tu jednak podkreślić, że obowiązkiem spadkobiercy jest rzetelne sporządzenie inwentarza. Niedopuszczalne jest ukrywanie majątku, aby uniknąć windykacji lub przeciwnie, tworzenie sztucznych zadłużeń, aby faktyczni wierzyciele nie mieli z czego zaspokoić swoich roszczeń.

Analiza długów spadkowych może także doprowadzić do wniosku, że optymalniejszym rozwiązaniem będzie odrzucenie spadku. Wówczas osoba, która odrzuciła spadek, zostaje wykluczona z kręgu spadkobierców, a jej część przechodzi na kolejną osobę – w kolejności ustawowej lub testamentowej. Nie można zmusić kogoś do przyjęcia spadku. Analiza długów spadkowych w zależności od hipotetycznej zawartości masy spadkowej, może wymagać wiedzy specjalistycznej, np. gdy do spadku wejdą udziały lub akcje. Wówczas warto przed podjęciem ostatecznej decyzji, co do przyjęcia lub odrzucenia spadku, skonsultować się z prawnikiem. Na ostateczne podjęcie decyzji, ewentualny spadkobierca ma 6 miesięcy od momentu, w którym dowiedział się o śmierci spadkodawcy.

Zobacz również:

Antywindyk – kto to taki?
Oddłużanie firm – biznes znowu stanie na nogi!
Pomoc dla dłużników
Spadek z zadłużeniem – dowiedz się, jak postępować
Otwarcie testamentu a nabycie spadku
Oddłużanie chwilówek – co warto wiedzieć
Spadek a windykacja długów
W jaki sposób efektywnie prowadzić negocjacje windykacyjne?